Het is iedere keer weer leuk en verhelderend als stellen die bij mij in EFT-relatietherapie zijn, op zeker moment als huiswerk een opdracht persoonlijke ontwikkeling maken. In die test kunnen keuzes gemaakt worden op het gebied van o.a. vaardigheden, eigenschappen en waarden. Wie ben je, wat kun je en wat vind je belangrijk in het leven? En leef je daarnaar? Een reeks vragen om je dat bewust te worden. Het is allereerst verhelderend voor jezelf en daarnaast een leuke manier om nog meer over je partner te weten te komen.
Bij EFT (Emotionally Focused Therapy) wordt vooral geleerd om te verkennen in welk destructief patroon je samen bent terechtgekomen, wat daar de oorzaak van is en hoe je dat samen kunt doorbreken. Hoe je eerst de zichtbare emoties kunt herkennen om daarna bij de diepere emoties te kunnen komen. Hoe je – in veiligheid – je angsten en behoeften kunt delen met je partner en daar op een liefdevolle manier op kunt reageren.
Naast het begrijpen en respecteren van de behoeften van je partner, is het ook heel helpend om te weten welke waarden je partner belangrijk vindt. Als die waarden niet worden gerespecteerd, of sterker nog, geweld worden aangedaan, kun je diep geraakt worden. Gevoelens van afwijzing, verwarring, verdriet of pijn kunnen het gevolg zijn.
Waarden worden van binnenuit nagestreefd en kunnen ethisch en tijdloos zijn, zoals liefde, vrijheid, gelijkheid, gerechtigheid. Waarden kunnen ook zaken zijn die voor iemand persoonlijk heel belangrijk en wenselijk zijn, waar men naar streeft en die onopgeefbaar zijn. Denk aan: familie, gezondheid, geloof in God, onafhankelijkheid, schoonheid enz.
Vaak zijn mensen zich helemaal niet bewust van deze waarden, maar geeft het wel irritatie als zij hierin worden geraakt. Het kan verwarrend of onduidelijk zijn voor de partner, die niet begrijpt wat er aan de hand is. Het is goed om deze waarden eerst zelf te verkennen, die ook echt te aanvaarden als horend bij jou en die aan elkaar te laten weten. Je kunt dan beter begrijpen dat je zelf geraakt wordt en kwetsbaar als hiermee geen rekening wordt gehouden.
Ik denk dat een waarde in een andere, diepere laag van onze persoonlijkheid zit, dan de laag van de gevoelens, maar daar wel direct invloed op heeft.
Iedere keer weer ben ik verrast door de mooie gesprekken die deze eenvoudige test oplevert. Het doet goed om op een rijtje te zetten waar je zelf goed in bent en wat je leuk vindt om te doen. Het blijkt vooral boeiend om uit de lange rij van waarden een top-3 te kiezen en te beseffen wat dat zegt over jou. Het is heel goed om elkaar over deze waarden te vertellen. Waarom, waardoor zijn deze zo belangrijk (geworden)?
Hoe help je elkaar om die waarden op waarde te schatten en te waarderen?
Hoe kun je die waarden als schatten zien die kostbaar zijn omdat ze iets zeggen over de diepste beweegredenen van jezelf en de ander?
Hoe kun je waarborgen dat je het mooiste uit elkaars schatten tevoorschijn wilt roepen?
EFT/Houd me vast leert om belangen af te wegen. Om goed op elkaars behoeften af te stemmen vooral als de wederzijdse waarden verschillen.
Voor mij is het ontroerend – wanneer mensen de relatietherapie afronden – dat
de waarde: betrouwbaarheid, verbondenheid, of veiligheid in de top-3 belandt.
Het is ook mooi als iemand gezin kiest, vooral als je weet wat daaraan vooraf is gegaan. Maar ook mooi en ontroerend als het ambitie is, als je weet hoe iemand eraan toe is geweest.
Het is zeer geruststellend en veilig als je weet dat je partner jouw diepe waarden respecteert en op waarde wil schatten.
