Regelmatig kom ik mensen tegen in mijn praktijk die niet gelukkig zijn. Mensen die niet verder komen in hun leven. Mensen die met iedereen overhoop liggen.
Een van de mogelijke oorzaken van dat vastgelopen, is ‘het recht om verongelijkt te zijn’. Mensen hebben nare dingen meegemaakt en hebben dit, om een of andere reden, nooit goed verwerkt, of geleerd ermee om te gaan. Zij dragen dit onrecht altijd met zich mee. Zij ontlenen daaraan rechten. Zelfs het recht om zelf ook destructief te zijn.
Het zijn soms negatieve ervaringen met ouders, een leraar of een vriend, die kwetsend of beschadigend zijn geweest. Het gesprek gaat al gauw in die richting, ook bij mensen waarmee zij nog maar net contact hebben. Het onrecht zit op de eerste rang, ook al denken mensen zelf dat zij dit verstoppen. Pijnlijke ervaringen die leiden tot verongelijktheid kunnen namelijk niet verborgen blijven. Onbewust worden die naar voren gebracht en wordt erkenning en bevestiging gevraagd. Bij veel mensen ontstaat een blinde vlek voor dit zoeken naar erkenning. Als er niet genoeg erkenning komt voor de pijn, het verdriet en het onrecht, kan gemakkelijk wrok ontstaan.
Wrok is een onopgeloste, onderdrukte emotie. Wrok kan leiden tot agressie, haat en woede. Mensen kunnen hierdoor (psychisch) ziek worden. Door wrok kom je niet toe aan het heden of aan de toekomst. Door wrok leef je in het verleden en ben je steeds uit op erkenning of vorm van wraak. De pijn die je veroorzaakt bij anderen, verlicht echter nooit je eigen pijn. Daardoor blijft wraak altijd doorgaan.
Misschien herken je dit bij jezelf? Misschien heb je al zo lang geprobeerd om de pijnlijke ervaringen van je af te schudden. Om te vergeten wat er is gebeurd. Het duurt misschien al zo lang en je vraagt je af wanneer er eindelijk gerechtigheid komt.
Nelson Mandela zei eens: ‘Wrok koesteren is als het drinken van vergif en verwachten dat de ander eraan doodgaat’.
De realiteit is echter dat je jezelf vergiftigt en de ander zijn leven leeft. Het maakt je depressief. Het leven kan niet goed door je heen stromen en er komen allerlei blokkades. Het vermogen om ergens van te genieten, verdwijnt op de achtergrond. Alles staat in het teken van het geleden onrecht.
Bij jou zijn misschien negatieve emoties merkbaar, zoals: verongelijktheid, jaloezie en bitterheid. Mensen vinden het niet zo prettig om met je om te gaan. Zij gaan je uit de weg.
Hoe vreemd het ook klinkt: het wordt misschien tijd om deze emoties uit te nodigen. Om eerlijk te luisteren naar het verdriet en de pijn. Om te huilen om het onrecht wat je is aangedaan. Om troost te ontvangen. Om jezelf te erkennen en mild voor jezelf te zijn.
Om je leven een andere wending te geven, is het nodig om hier eerst bij stil te staan. Het kan helpend zijn om dit samen met iemand te doen die je daarbij begeleidt. Iemand die niet bang is voor je verdriet en je helpt om eerlijk naar je pijn te luisteren.
Als je je toen machteloos hebt gevoeld, heb je jezelf misschien aangeleerd om te zwijgen. Als er toen over je grenzen is gegaan, ben je misschien ontzettend boos vanbinnen geworden en heb je jezelf aangeleerd om je recht te halen. Niet goedschiks dan maar kwaadschiks.
Wrok kan je een goed gevoel geven. Even maar. Het gevoel een ander betaald te zetten wat jou is overkomen, doet je even goed. Het is echter een bodemloze put. Niets kan jouw verongelijktheid oplossen.
Het is goed om te verkennen wat er is gebeurd. Wat je eigen rol was. Wat jouw aanname van de werkelijkheid was. Wat nog goed te maken is. Wat berust op verkeerde aannames en wat echt de rauwe realiteit was.
Dan is er de keus om te vergeven, of je wrok vast te blijven houden..
Misschien vind je je wrok volkomen gerechtvaardigd en wil je die niet loslaten omdat je vindt dat er eerst gerechtigheid moet komen. Soms gebeurt dat, maar vaak ook niet. En wat dan? Wacht je daar je hele leven op?
Hoe begrijpelijk je wraakgevoelens ook zijn, als je die vasthoudt, kun je nooit meer in vrijheid leven en beïnvloed je hiermee ook het leven van mensen van wie je houdt.
Vergeven is geen trucje, maar een heel wezenlijke actie om zelf weer de regie in handen te nemen. Om je niet langer te laten leiden door wrok vanuit het verleden. Om in plaats van te overleven weer te gaan leven. Het is goed om na te denken hoe je wilt vergeven en hoe je je wilt gaan verhouden tot degene die jou onrecht heeft aangedaan.
Veel verhalen in de Bijbel en in andere boeken kunnen hierbij helpen. Jezus is ons voorgegaan in een leven van liefde en vergeving. Veel mensen zijn Hem hierin gevolgd. Overal zijn deze prachtige verhalen te lezen.
Het is voor mij een voorrecht om mee te maken dat mensen stappen zetten die leiden tot verwerking, vergeving en bevrijding. Het is ook heel mooi om het effect te zien in iemands gezin en familie.
Werken aan wrok kan echt leiden tot een leven in vrijheid!
