Hij was in de 40. Na een heel turbulent leven was zijn gevoel voor eigenwaarde op het nulpunt beland. Zijn werk was anders gelopen dan hij had gehoopt, met schulden tot gevolg. Een gezin met twee kinderen om te onderhouden. Een eigen huis. Hij was rusteloos, boos, zat vol schuldgevoelens en wist niet meer hoe hij verder moest.
De contextuele benadering waarmee hij kort daarvoor had kennisgemaakt, sprak aan. Misschien had zijn hoge tempo, zijn perfectionisme en zijn aanleg tot zelfbeschuldiging te maken met de periode dat hij tiener was? De jaren dat hij had geprobeerd zijn ouders bij elkaar te houden?
Hij kon het zich niet meer herinneren wanneer het voor het eerst was begonnen. Het gevoel van onmetelijke onmacht, van het erbij staan en ernaar kijken. Van geen raad weten. Hij weet nog wel dat hij 12 was, enig kind van ouders die altijd spanningen hadden. Hij was begonnen om zijn vader in bescherming te nemen voor de woede-uitbarstingen van zijn moeder. Steeds vaker bracht hij zijn vader in veiligheid. Zo kwam het voor dat hij tussen hen instond en de trappen opving die voor zijn vader bedoeld waren. Het ging zover, dat hij op een keer zijn vader beschermend zijn slaapkamer binnentrok om daar te overnachten. Hij schoof zijn bed voor de deur zodat zijn moeder niet naar binnen kon en zijn vader niet ongemerkt naar buiten. Zelfs als hij naar het toilet ging, liep hij mee. Zijn leven als kind was voorbij.
Al zijn inspanningen konden niet voorkomen dat zijn ouders uit elkaar gingen. Gedwongen worden om te kiezen bracht hem in een gespleten loyaliteit, waar hij tot op de dag van vandaag de wrange vruchten van plukt. Het is nooit goed genoeg, het kan altijd beter. Niemand begreep hoe hij zijn uiterste best had gedaan, niemand zag hoe hij had gezorgd, bemiddeld en uiteindelijk toch verloor.
De onveiligheid in zijn jeugd maakte dat hij altijd een bepaalde angst met zich meedroeg, diepe eenzaamheid en onrust.
Hij probeert nu met mildheid naar zichzelf te leren kijken. Te begrijpen hoe een kind de onveiligheid het hoofd biedt door een mooie kwaliteit uit te vergroten, te veel te willen geven. Zijn kwetsbaarheid moest worden afgeschermd en hij zette daarvoor zijn grenzeloze gedrevenheid in. Hij moest en zou succesvol zijn.
En nu beseft hij dat hij dit doorgeeft aan zijn eigen kinderen. Het kan altijd beter. Hij begrijpt nu beter zijn moeite om anderen te waarderen en erkenning te geven. Een compliment geven aan zijn eigen kinderen lukt hem niet. Zelf een compliment ontvangen is onmogelijk, terwijl hij zo naar erkenning verlangt.
Hij komt naar de sessies met uitgewerkte flappen en brengt alles met kleuren in kaart, probeert zo grip te krijgen op de grilligheid van zijn levensverhaal.
Nu beseft hij steeds meer hoe hij in die ‘crisisstand’ van toen is blijven steken, hoe hij vastzit in die overlevingsstand en nog steeds wegvlucht voor de pijnlijke gevoelens van gemis en eenzaamheid.
Hij verkent het levensverhaal van zijn moeder, die extreme honger en armoede heeft gekend in de oorlog en vermoedelijk een persoonlijkheidsstoornis heeft. Hij verdiept zich in de machteloosheid van zijn vader, laat de teleurstelling toe van een vader die geen verantwoording kon dragen en zoveel kansen heeft laten liggen. Beseft ook hoe ongelooflijk angstig hij moet zijn geweest.
‘Ik wil proberen om andere prioriteiten te stellen. De mate van mijn ‘succes’ is niet wat mijn kinderen en vrouw in mij zoeken. Ik heb de veiligheid zelf moeten missen in mijn jeugd. Als ik dit bij mijn gezin anders wil doen, moet ik het recht om verongelijkt te zijn, ombuigen en gaan voor verbondenheid, veiligheid en vertrouwen. Ik zal een weg moeten vinden om mezelf die erkenning te geven. Laatst heb ik ervaren hoe het was om mijn zoon te belonen na een sportwedstrijd. Hij heeft van mij iets lekkers gehad met de complimenten voor zijn spel. Ik schrok ervan hoe trots hij was, omdat het mij deed beseffen dat ik dit niet eerder zo had gedaan.’
Hij beseft nog een hele weg te moeten gaan, maar wil proberen om datgene wat hij zelf zo ontzettend heeft gemist: sturing, verantwoordelijkheid en veilig ouderschap, mee te geven aan zijn kinderen.
