Met een museumjaarkaart is het leuk om zo eens even een museum binnen te wippen. Laatst deed ik dat in Museum ‘de Zwarte Tulp’, in Lisse.
Vijf eeuwen bloembollencultuur prachtig ingericht in een voormalige bollenschuur. Een overzicht van de historie, allerlei werktuigen en gereedschappen en indrukwekkende films, prenten en schilderijen.
In de 16e eeuw kwam de tulp vanuit Turkije naar Nederland. Carolus Clusius, hoogleraar botanicus, kreeg de bollen van een ambassadeur en nam ze mee naar de tuin van de universiteit van Leiden, de latere Hortus Botanicus. Hij kreeg de bollen omdat hij veel onderzoek deed naar bloemen en kruiden. Daarna volgden ook andere bloembollen. Alleen heel rijke mensen konden bloembollen kopen. Eeuwen van vakmanschap, handelsgeest en ook van de gekte door de enorme bedragen die werden neergeteld voor een tulp, zijn zichtbaar gemaakt. Onvoorstelbaar dat voor één bloembol net zoveel werd betaald als voor een grachtenpand in Amsterdam.
Het vermeerderen, het kweken van nieuwe rassen, hoe er wordt gekopt en gesorteerd, je wordt meegenomen in een mooi en overzichtelijk verhaal.
Regelmatig worden er exposities gehouden in het museum. Van botanische tekeningen tot gedichten over bloemen en bollen. Iemand die botanisch tekeningen maakt en regelmatig exposeert is bijvoorbeeld Nienke Raven.
Het wonen in de Bollenstreek in de winter is net alsof je in verwachting bent. Het ziet er nogal kaal en saai uit. De velden worden weer bedekt met stro en het wachten begint. Na een paar maanden volhouden wordt het geduld rijkelijk beloond. Dan is het hier één groot feest van geuren en kleuren. De geur van hyacinten hangt zelfs in het hele dorp. Mensen komen van heinde en verre om te fietsen door de velden en een bezoek te brengen aan het Bloembollencorso en aan de Keukenhof.
Ja, en dan natuurlijk de vraag: is het na al die eeuwen gelukt om een zwarte tulp te kweken?
Helaas, het blijft een mysterie dat het tot op de dag van vandaag niet is gelukt. Altijd blijft er een spoortje van donkerbruin of donkerpaars zichtbaar. De schrijver Dumas heeft in de 19e eeuw al eens een boek geschreven over de zwarte tulp. Maar waarschijnlijk blijft het bij een toekomstdroom. Het is dus nog steeds de grote uitdaging van de bollenkwekers.
Het blijft fascineren en het blijft een groot mysterie: zoveel verschillende kleuren en geuren uit een lelijk en saai bolletje. Maar wat mensen veel mensen geinspireerd heeft om te schrijven, te tekenen en te fotograferen. En waar de hele wereld naar komt kijken.