Vandaag begint de lente. Als je in de Vogelbuurt woont, je huis ‘Het Vogelhuis’ heet en je in de Merellaan woont, dan mag je daar natuurlijk vogels verwachten. De boomrijke buurt doet daar in ieder geval alles aan en nu de gemeente zelfs houten vogelhuisjes aan de bomen bevestigt, is het wel duidelijk dat we de vogels deze kant op willen sturen. Ieder jaar is het hier feest in de achtertuin. Het feest van vogels in een witte prunus die uitbundig bloeit. De grote boom, ooit geplant door een bekende tuinarchitect die hier eerst woonde, zorgt voor een uitgelezen plek voor familiefoto’s.
Het lijkt een gewone voorjaarsdag. Dat is het niet. Deze lente is historisch te noemen. Door het dreigende gevaar dat een groot deel van de bevolking ziek wordt door het coronavirus, blijven we – ondanks het prachtige weer en de ontluikende lente – massaal binnen. Er wordt zelfs gecontroleerd op bepaalde plekken of we dat echt wel doen, anders volgt er een boete. Het is bijna niet voor te stellen.
Kinderen blijven thuis van school, mensen werken vanuit huis, winkels en kerken zijn gesloten en allerlei evenementen afgelast. Kortgeleden maakten we nietsvermoedend vakantieplannen. We gingen eropuit in de veronderstelling dat de wereld hetzelfde blijft.
Dat is niet zo. In een oogwenk komen zaken in een ander licht te staan. Deze tijd haalt daardoor het slechtste en het mooiste in ons naar boven. Mensen hamsteren massaal wc-papier, waarna dit voor grof geld wordt verkocht via marktplaats. Er zijn ook hartverwarmende initiatieven. In korte tijd zijn allerlei hulpacties op touw gezet.
De Keukenhof gaat niet open. Het Songfestival gaat niet door. Veel activiteiten zijn gestopt. Hoewel ik stilte wel gewend ben, zie en spreek ik nu dagen bijna niemand meer. Als therapeut ga ik mijn sessies aanbieden via internet. Een heel nieuwe uitdaging.
Terug naar de boom en de vogels. Het valt me extra op dat de boom gewoon doorgaat met openbloeien. De natuur trekt zich niets aan van dit virus. Als ik naar deze boom kijk, is dat troostend voor mij. De natuur spreekt zonder woorden. Er zitten zo veel beloftes in. De levenssappen gaan in de winter ondergronds gewoon door. Opeens zijn ze er weer: de overweldigende witte bloemen die alle vogels en bijen uit de omgeving aantrekken.
De vele bloembollen die overal uit de grond piepen. Het leven gaat door ondanks ziekte en dood.
Dat dit niet altijd zo gaat, maakte ik ook mee. Naast de prunus staan nu twee prachtige leibomen, maar dat begon anders:
Het is maart 2008. Jan en ik geven elkaar leibeuken voor onze verjaardag. De hovenier plant de bomen in april. In de zomer doet een van de bomen het niet goed. ‘Dat is mijn boom, ‘ zegt Jan, ‘hij gaat achteruit, net als ik.’ In september overlijdt Jan. Het volgende voorjaar blijkt de boom inderdaad dood. Pas in het najaar wil de hovenier de boom vervangen, dat is beter voor de nieuwe boom. De hele zomer blijft de dode boom dus naast de levende boom staan. Het is een verdrietig gezicht. Aan het eind van de zomer zie ik opeens een rode roos door de bruine bladeren van de dode boom groeien. Waar komt die opeens vandaan? Ik huil.
Als in oktober de nieuwe boom wordt geplant, blijft hij het daarna goed doen. Tot op de dag van vandaag herinneren de leibomen me aan die wonderlijke ervaring.
De grote prunus is aangetast door een schimmel. ‘Niets aan te doen,’ hoor ik van boomdeskundigen, ‘deze bomen worden niet zo oud. Steeds meer takken zullen wegrotten en afvallen. Er is niets wat de boom gaat helpen.’ Ik schrik van dit nieuws. Het is niet voor te stellen dat deze boom er straks niet meer zal zijn. Hoe kan het dat je zo hecht aan een boom? De boom staat symbool voor leven, schoonheid, verbondenheid, troost, verwondering en alles waar we zo’n behoefte aan hebben.
Er is zo veel waarvoor we dankbaar kunnen zijn. Zo veel waarvan we mogen genieten. Toch is er ook zo veel gebrokenheid, er zijn virussen, schimmels, ziektes die ons verdrietig en machteloos maken. Het is belangrijk om er alles aan te doen om ellende te voorkomen of de schade te beperken. Het is goed om elkaar te troosten na ieder verlies.
In deze tijd kom je erachter hoe kwetsbaar we als mensen zijn. Het is goed om te genieten van al het moois in ons leven. Van elkaar. Van de kleuren, geuren en grootsheid van de natuur. Van kunst, muziek en een goed boek. Van warmte, lekker eten en creatief bezig zijn. Van samen zijn, of een stilteretraite.
Hoe de wereld ook verandert door de pandemie, wat er ook gebeurt, ik geniet van mijn troostboom zolang het nog kan. Ik weet dat er weer een andere tijd zal aanbreken. Een tijd waarin we extra genieten van de natuur en dankbaar zijn voor alles wat we voor deze crisis normaal en vanzelfsprekend vonden.
Een tijd waarin ik een nieuwe boom zal planten als het zover is.
