Beste John,
Zojuist heb ik je boek De veilige kerk gelezen – over de acceptatie van seksuele diversiteit binnen de christelijke geloofsgemeenschap – en meteen voel ik de behoefte om je te bedanken voor het schrijven van dit boek. Het heeft me geraakt. Ik vind het bijzonder liefdevol en wijs geschreven. Op sommige momenten heel verdrietig, ontroerend en aangrijpend. Door het hele verhaal heen getuigt het van een diep doorleefde pijn en van de vruchtbaarheid die daaruit kon ontstaan. Dank voor het openen van je hart. Dank voor je eerlijkheid, je kwetsbaarheid en de liefdevolle toon van het delen van je ervaringen. Dank voor de waardevolle handreiking die je hiermee doet aan de ‘spoorzoekende kerk’, om hierin zorgvuldig een weg te kunnen zoeken.
Ik wil je ook vertellen hoe wij als pastoraal team van een gemeente met dit thema zijn omgegaan en welk dilemma wij zijn tegengekomen, waardoor we niet aan al jouw ‘stappen’ zijn toegekomen.
Jarenlang heb ik het pastoraal team geleid van onze gemeente. Intuïtief hebben we als team zo’n beetje dezelfde stappen gezet als je beschreef in je boek:
- Identificeer het dilemma. 2. Verzamel informatie. 3. Zet de opties op een rij. 4. Pas ethische principes toe op de opties. 5. Maak de beslissing. 6. Implementeer de beslissing.
Stap 5 en 6 van jouw boek zijn bij ons (nog) niet haalbaar gebleken.
Twee jaar geleden hebben we als team veel gelezen, informatie gedeeld, Justin Lee bezocht (boek: Verscheurd) en ons afgevraagd hoe onze gemeente een liefdevol thuis zou kunnen zijn voor mensen met een andere geaardheid. We hebben een homo en een lesbienne uitgenodigd om hun ervaringen en hun wensen te vertellen. We hebben een aantal bevindingen op papier gezet, ons best gedaan om zo ver mogelijk te komen, maar we zijn er niet uitgekomen om als gemeente een duidelijk standpunt uit te dragen.
Natuurlijk, iedereen is van harte welkom! Andere geaardheid? Dat wordt volledig geaccepteerd! Aan het avondmaal? Taken in de gemeente? Zijn daar voorwaarden aan verbonden? Welke? We kwamen er niet uit, en dat kwam vooral doordat we daarover hadden gesproken met mensen met een andere geaardheid.
Een belangrijk dilemma is namelijk dat sommige mensen met een andere geaardheid zich juist niet veilig voelen in een kerk waar intieme relaties wel zijn toegestaan. Een aantal homo’s en lesbiennes vindt een gemeente juist veilig, als zij geaccepteerd worden en wel celibatair mogen leven. Iemand heeft ons zelfs gezegd bang te zijn, dat dit in de toekomst niet meer mogelijk is.
Dat was het grootste dilemma waardoor wij als gemeente niet met dit thema verder konden komen.
Want: wanneer is voor wie de kerk veilig?
Juist omdat we voor iedereen een veilige haven willen zijn, stopte het hier voor ons. We konden als hetero’s niet over de hoofden van de mensen, waar het om gaat, deze beslissingen nemen. Maar we willen niemand in de kou laten staan!
Afgelopen week heb ik ook het nieuwste boek van Henri Nouwen gelezen, Liefs, Henri. In dit boek staan 200 (van de 5000! bewaarde) brieven van Henri aan allerlei mensen. Deze brieven bevatten zijn meest persoonlijke en intieme gedachten. In geen van zijn boeken (zo’n 40 stuks) komt de worsteling over zijn geaardheid zo sterk naar voren als in dit nieuwste boek, vind ik. Heel duidelijk beschrijft hij zijn liefde voor Nathan en zijn ziekmakende worstelingen daarmee. Zo ontzettend ontroerend en kwetsbaar om te lezen. Men gunt Henri misschien met terugwerkende kracht een intieme relatie, maar tegelijk zou je hem daar in het diepst van zijn ziel mee raken, want hij heeft dit niet gewild en zou dit nu, naar mijn overtuiging, ook niet willen. Voor Henri was het veilig als je hem steunde in zijn roeping celibatair te leven en onveilig als je hem zou aanmoedigen een andere keuze te maken.
Hoe kunnen mensen zoals M. en G. (uit onze kerk) en Henri samen met anderen, die wel kiezen voor een intieme relatie, in één en dezelfde gemeente functioneren en zich veilig voelen? Dat vind ik in dit verband het ethische dilemma wat de meeste prioriteit verdiend en wat op een liefdevol antwoord wacht. Ik ben heel benieuwd hoe jij hierover met andersdenkenden in gesprek zou gaan. Hoe zouden jullie zelf, als de opvattingen blijven verschillen, de kerk willen vormgeven. Als je de vrije hand had en elkaar niet zou willen missen of kwijtraken, hoe ziet de kerk er dan uit? Inclusief taken en bedieningen?
Het lijkt me een fantastische uitdaging: dat iedereen zich veilig zou voelen, celibatair levend, of niet. Wat zou dat prachtig zijn!
Je schrijft: Het gaat er niet om het ethisch dilemma tot in detail op te lossen, maar een antwoord te vinden op de vraag hoe we ons als christelijke gemeente tot het dilemma verhouden. Voor jou is je missie geslaagd, als er, ondanks de verschillen van inzicht, warme harten ontstaan.
Ik hoop en verwacht dat jouw boek aanzet tot mooie, nieuwe gesprekken en zal leiden tot meer warme harten, meer veiligheid en verbondenheid.
Van harte wens ik jou en Lionel Gods zegen!
Hartelijke groet,
Lies Nijman
In mijn volgende blog, beschrijf ik het antwoord van John op deze brief.