Zondag 12 april 2009. Het is Pasen.
Vandaag denken we eraan dat Jezus is opgestaan uit het graf. Hij heeft zich daarna ook laten zien aan zijn leerlingen. Zij vonden het moeilijk om te geloven dat Hij het werkelijk was. Zij herkenden Hem eerst niet.
Ik geloof in het verhaal van Pasen.
Het is een feit dat Jezus echt heeft geleefd, daar zijn bewijzen genoeg voor, maar Jan en ik durfden ook te geloven dat het echt waar is wat Hij over zichzelf heeft gezegd. Wij probeerden daar, met vallen en opstaan, naar te leven. Ik realiseer me dat er echt geen moment in ons leven is geweest dat wij daar spijt van hebben gehad.
Matthäus Passion
Jan luisterde op Goede Vrijdag altijd naar de Matthäus Passion. Hij kon daar zo in opgaan dat hij de hele dag huilend doorbracht. Het was alsof alle verdriet en pijn samenkwamen op die dag, op die dag mocht en kon hij dat heel diep beleven. Op deze dag denken we aan het lijden en het sterven van Jezus aan het kruis en proberen we ons in te leven hoe het voor Hem geweest moet zijn. Het leek wel alsof Jan alles opspaarde om die dag al zijn tranen te kunnen laten stromen.
Ik kon zelf afgelopen vrijdag niet goed naar die muziek luisteren. Ik voelde me de hele dag erg akelig, ben een stuk gaan fietsen en naar het graf gegaan.
Thuis
Mijn gedachten gaan terug naar de tijd dat ik nog in mijn ouderlijk huis woonde. Het geluid van de prachtige gezangen op Paasmorgen, de mooi gedekte tafel met voor ieder een chocolade paasei. Het gaf mij altijd een heel opgelucht en verwachtingsvol gevoel. Pasen was het begin van de lente. Met Pasen mochten wij onze nieuwe kleren aan. Dan was de Heer waarlijk opgestaan. Deze dag was heel welkom na Goede Vrijdag, waarop ook mijn vader echt verdrietig was. Op Goede Vrijdag klonk treurige muziek door het huis, verdriet over het sterven van de Heer, maar ook verdriet over zo veel andere dingen.
Nieuw leven
De opluchting van Pasen is nu weer een beetje voelbaar voor mij, net als toen. Het sterven bracht toen nieuw leven voort. Na het kruis droeg het leven van Jezus vrucht in onnoemelijk veel mensen. Het is alsof iets van die vrucht opbloeit in mijn hart, als wij samen als gezin en met een vriendin wandelen door de bloembollenvelden. De natuur is schitterend, de velden staan er kleurrijk bij. Een paar weken lang ruik je hier de lente in de hele streek, de geuren en kleuren komen je overal tegemoet. Ik kijk naar de dappere bollen die de lente aankondigen.
Vruchtdragen
Het is elke keer weer moeilijk om te beseffen dat het zinvol is om door te gaan, dat de Heer een plan heeft met mijn leven, dat ons huis bruikbaar zal zijn, dat Hij verdergaat met mij en de kinderen. Ik hoop dat ook het leven en sterven van Jan veel vrucht mag dragen. Soms zou ik het wel meteen terug willen zien in het leven van de kinderen en mezelf en ook in de mensen die van hem hebben gehouden. Alsof ik steeds een bewijs wil hebben dat het niet voor niets is geweest.
Ik kan het nog niet echt beleven, de lente, maar Pasen helpt me om erin te blijven geloven.
Te mooi om waar te zijn?
Een van de kinderen zei nog toen we bij het graf waren: ‘Het is bijna te mooi om waar te kunnen zijn dat we papa weer zullen zien. Zou het echt zo zijn? Soms lijkt het wel alsof we het zeggen om de werkelijkheid aan te kunnen.’
Ik dacht lang na over die zin ‘te mooi om waar te zijn om de werkelijkheid aan te kunnen’. Hebben wij geloof nodig om de werkelijkheid aan te kunnen? Is het vermogen om op deze manier de werkelijkheid aan te kunnen een kracht of een zwakheid? Komt het uit een bron, of maken wij het tot een bron? Is God een product van mijn verbeelding of van mijn angsten?
Ik heb hier vaak over nagedacht en vraag me af of dit juist niet raakt aan het meest existentiële van ons mens-zijn: wij zijn niet alleen mens door te beredeneren met ons verstand, maar ook en vooral door ons vermogen om van binnenuit te geloven dat het goede overwint en niet het kwade. Het hoort bij mijn zijn. Dit zijn staat op een of andere manier los van mijn emoties. Er is een basisvertrouwen dat het leven het laatste woord heeft en niet de dood. Een vast vertrouwen dat de liefde overwint.
Onuitgesproken vast gegeven
In mijn ouderlijk huis was het geloof een onuitgesproken vast gegeven waarnaar geleefd werd en waarop ons leven was ingericht. Mijn vader bad voor en na het eten. We leerden een gebed voor het slapen gaan. Gingen naar de kerk en naar een christelijke school. Er werd niet openlijk over gesproken en toch had ik als kind al wel het vertrouwen in God in me.
Mijn ouders waren verbaasd over het feit dat ik in mijn tienerjaren allerlei boeken las en uittreksels maakte om te onderzoeken wat ik geloofde. Ik wilde weten wat de verschillen waren tussen de wereldreligies en alle verschillende kerkelijke richtingen. Ik voelde me uitgedaagd om dit verder te onderzoeken. Vooral de vele vragen van de jonge mensen die in de koffiebar kwamen, zetten ons aan het werk om hiermee aan de slag te gaan, om beter de dialoog aan te kunnen gaan.
Jan en ik zijn niet gaan geloven om het leven aan te kunnen, maar omdat we allerlei vragen kregen over de zin van het leven. We zijn op onderzoek uitgegaan en werden geraakt door de liefde en de herkenbare verhalen in de Bijbel.
Helend en helpend
Tot nu toe heb ik gezien en ervaren dat het geloof in God positieve gevolgen heeft gehad voor zowel onszelf als de mensen om ons heen. Een aantal keer was dit gevolg levensreddend. In alle andere gevallen was het in ieder geval helend en helpend. Het maakte dat mensen weer verder konden met hun leven. Het zorgde ervoor dat zij in staat waren om relaties te herstellen, weer plannen konden maken voor de toekomst en dat zij een positieve uitstraling kregen. Het maakte niet dat Jan werd genezen, maar wel dat hij een bijzondere rust en vrede had in de uitzonderlijk moeilijke situatie waarin hij terechtkwam.
Wonen in het verhaal
Ik heb niet het gevoel dat me iets is aangedaan door religie en voel ook niet dat mijn ouders mij dit hebben opgelegd. Het is ook niet vanuit angst of onzekerheid ontstaan. Ik denk dat ik rustig doorga met geloven in een God die het goede met ons voorheeft, tot het tegendeel wordt bewezen. Tot nu toe is dat niet gebeurd. Met Pasen ben ik opnieuw dankbaar dat ik mag wonen in dit verhaal dat ik van mijn ouders heb meegekregen.
Het verhaal dat voor mij hoop, nieuw leven en uitzicht betekent, dwars door lijden, pijn en verdriet heen.
Gezegende Paasdagen!
Uit mijn boek ‘Kwetsbaar vertrouwen’, een jaar na het overlijden van Jan.
