Kunnen wij ons ongestraft afsluiten van de natuur? En dan bedoel ik hier alles wat groeit en bloeit, de bloemen en de bomen, maar ook het weer. Is de natuur een van de vele mogelijkheden voor een “dagje uit”, of zijn wij zo onderdeel van het leven op aarde, dat wij de natuur nodig hebben om volledig mens te zijn?
Veel mensen zijn in deze tijd zo met hun (vaak digitale) werk bezig, dat er geen tijd en plaats meer is voor verwondering over de natuur. De seizoenen worden niet meer waargenomen en op waarde geschat. En wie kent nog de namen van de bomen en bloemen?
Kan dit ongestraft? Kun je daarvoor kiezen? Of is het een bestaansvoorwaarde, een orde, waardoor het je minder mens maakt, als je er van buiten blijft?
Ik vraag me dat oprecht af en ik denk dat het inderdaad zo is dat je afstompt, dat er een dimensie verloren gaat, doordat je niet meer gericht bent op en oog hebt voor de natuur om je heen.
Het wordt lastiger om gericht en lang naar een bloem te kijken, om je erover te verwonderen, als je ook in een paar minuten 100 foto’s kunt bekijken op je beeldscherm. Je hoeft er ook niet voor naar buiten. Dat scheelt tijd en energie.
Ik merk dat als mensen minder goed stil kunnen staan bij wat groeit en bloeit, dat zij daardoor ook minder oog krijgen voor elkaar. De gerichtheid en doeltreffendheid, snelheid en productie, dit alles maakt dat je gedachten niet meer in staat zijn om even langer te kijken en te luisteren naar wat de natuur tot je te zeggen heeft. Die kunst wordt steeds minder verstaan. De boodschap die gelegd is in de natuur wordt niet meer gehoord.
Wat gaat dit doen met mensen? Waar gaat dit eindigen en wat kunnen we doen om dit tij te keren?
Als hulpverlener vraag ik me regelmatig af of we niet eerst orde moeten scheppen in ons leven, voor we allerlei andere dingen gaan uit proberen. Gesprekken en gebeden kunnen heel heilzaam zijn, absoluut, maar ik denk dat we ook verantwoordelijk zijn voor de keuzes die we maken om geestelijk en psychisch gezond te blijven.
Er is een orde in deze schepping. Een manier van leven en van werken om mens te blijven en steeds meer mens te worden.
Als mensen in een moeilijke periode komen, beseffen ze soms voor het eerst, of opnieuw, wat de waarde is van een wandeling door het bos, of het lopen langs het strand. Moet het eerst zover komen? Of kan het besef van de noodzaak, mensen helpen om keuzes te maken om te waarborgen dat ze dit niet kwijt raken?
Mijn moeder heeft tientallen jaren een weerdagboek bijgehouden. Ze schreef iedere dag op, wat voor weer het was. Altijd als zij mij opbelde, was het eerste wat zij vroeg: “Hoe is het weer bij jullie?”
Zij kon zien of je een jas aan moest doen of een paraplu mee moest nemen, zonder het weerbericht te hebben gehoord. Zij hield van bloemen, vooral in de kleur geel. Ze leefde helemaal op als het weer lente werd. De winter, met de vele natte wanten en schoenen voor de kachel, duurde voor mijn moeder een eindeloze tijd. De narcissen stonden altijd al vroeg te pronken op onze eettafel. Samen met mijn drie zussen bezoek ik regelmatig tuinen door heel Nederland. We kunnen er niet genoeg van krijgen. We zitten met onze neus in een roos, we genieten van de kleurencombinaties en rusten niet voordat we weten wat de naam van die bloem ook alweer is. Alle kleuren, alle geuren en het wonder van het telkens weer overleven, na een zeer strenge winter, vertellen ons veel over het leven. We kunnen er kracht uit putten. Het leert ons genieten.
Ik heb ervaren dat ik getroost word door de natuur. Ik maak regelmatig een lange wandeling door de weilanden en kijk en verwonder. Ik praat met God en probeer te luisteren. Er zitten zoveel mooie levenslessen in de natuur, voor wie dit wil ontvangen. Na sterven nieuw leven. Het bijzondere van de verscheidenheid. De wisseling van de seizoenen. Het uitzien naar betere tijden. De belofte dat er ondanks ijzige kou, groei komt. Vooral het vertrouwen vind ik zo bijzonder. We vertrouwen erop dat na de nacht de dag komt. We vertrouwen erop dat de lente komt, terwijl het nog winter is. We weten dat de lente komt, we zijn nog nooit in dat vertrouwen beschaamd. Het leert mij dat een mens een ingeschapen vertrouwen heeft. De natuur helpt mij om hierin te blijven geloven.
Daarom wil ik steeds meer op waarde leren schatten wat een enorme rijkdom in de natuur verborgen ligt.
